Jak przebiegają wybory w Szwecji

Jak przebiegają wybory w Szwecji? Zanim omówimy to zagadnienie, przyjrzyjmy się ustrojowi tego kraju, ponieważ nieco się on różni od polskiego. Przede wszystkim, co może zaskoczyć wiele osób, Szwecja jest monarchią.

Ustrój Szwecji

Nie należy sobie jednak wyobrażać tego w anachroniczny sposób – nowoczesne monarchie już dawno zmieniły swój charakter, jak chociażby ta najbardziej znana i rozpoznawalna, czyli Wielka Brytania z Królową na czele. Podobnie jak tam, w monarchii szwedzkiej rola koronowanego przywódcy jest bardzo okrojona i raczej symboliczna. Obecnie ogranicza się ona do zwierzchnictwa nad państwowym kościołem ewangelicko-luterańskim, reprezentowania kraju na międzynarodowych spotkaniach, wręczania Nagrody Nobla oraz doradzaniu rządowi. Prerogatywy monarchy były stopniowo uszczuplane na rzecz innych organów państwowych.

Obecnie ustrój Szwecji określany jest jako konstytucyjna monarchia parlamentarna. Władza ustawodawcza jest sprawowana przez jednoizbowy parlament (Riksdag), a władza wykonawcza przez rząd. Na czele rządu stoi premier, a na czele państwa – król. Premier powołuje ministrów dwóch kategorii – powiązanych z określonymi ministerstwami, oraz “bez teki”, czyli pełniących role konsultantów. Premier jest wyłaniany przez rządzącą partię, jednak, co ciekawe, w Szwecji możliwe są rządy partii pozostającej w mniejszości. Kadencja Riksdagu jest 4-letnia, a prawa wyborcze (bierne i czynne) posiada każdy obywatel, który ukończy 18 lat.

Zajrzyj także: Szukasz mieszkania lub domu w dobrej lokalizacji? Sprawdź koniecznie mieszkania na sprzedaż kraków oraz domy na sprzedaż Gniezno , gdzie znajdziesz mnóstwo ofert i bez problemu znajdziesz to czego szukasz.

W Szwecji ustalił się taki zwyczaj, że wybory parlamentarne odbywają się co cztery lata w drugą niedzielę września. Równocześnie z nimi odbywają się wybory do rad okręgowych (20 rad – landsting) oraz rad miejskich (290 rad – kommunfullmäktige). W wyborach powszechnych mogą wziąć udział tylko obywatele Szwecji, którzy ukończyli 18 lat, ew. osoby, które były kiedyś zarejestrowane jako obywatele Szwecji. Z kolei w wyborach do rad grono wyborców jest poszerzone o obywateli UE, Islandii i Norwegii lub innego kraju, o ile mają stałe miejsce zamieszkania w Szwecji od przynajmniej 3 lat. Wszystkich grup wymienionych w poprzednim zdaniu dotyczy też podstawowe kryterium bycia mieszkańcem danego hrabstwa lub gminy.

W przypadku wyborów do Parlamentu Europejskiego udział w nich może wziąć obywatel dowolnego kraju UE. Należy jednak pamiętać, iż uczestnictwo w tych wyborach w Szwecji nie pozwala mu już wziąć w nich udziału w innym kraju.

Ciekawostką szwedzkich wyborów parlamentarnych jest to, że wyborca ma do dyspozycji aż trzy rodzaje kart. Pierwszy z nich zawiera jedynie nazwę partii i jest opcją dla osób, które chcą oddać głos na daną organizację. Drugi typ oprócz nazwy partii wyszczególnia także ich członków i na takiego rodzaju karcie można oddać głos na konkretną osobę. Trzeci typ to czysta karta, gdzie wyborca sam może wpisać nazwę partii, a nawet konkretnego kandydata.

W Szwecji funkcjonuje prosty system ograniczający liczbę partii w parlamencie. Dana organizacja, aby się tam dostać, musi uzyskać minimalnie 4% głosów w skali kraju lub 12% w skali dowolnego okręgu wyborczego. Te progi są niższe dla wyborów do rad.

Z 349 posłów Riksdagu 310 jest wyłanianych z list partyjnych z zastosowaniem systemu proporcjonalnego, a pozostałe 39 z użyciem tzw. mandatów dostosowawczych, mających na celu dostosowanie podziału w Riksdagu do rozkładu głosów w całym kraju.